روستای خرانق یزد کجاست؟

روستای تاریخی خرانق در شمال یزد و در ۷۰ کیلومتری شهرستان اردکان، در مسیر جاده اردکان به طبس قرار گرفته است.

روستای خرانق یکی از مقاصد کمتر شناخته‌شده ایران محسوب می‌شود که بسیار مورد توجه گردشگران اروپایی است و یکی از سازه‌های بزرگ خشتی ایران را در خود دارد. خرانق روستایی با قدمت ۴,۵۰۰ سال است که به‌دلیل عواملی همچون فرسایش احتمال دارد در سال‌های آینده اثری از آن نماند و در نتیجه از جمله آثار در معرض خطر در ایران است.

این روستا دو بخش دارد؛ بخش جدید که حدودا بیش از ۵۰۰ نفر در آن زندگی می‌کنند و بخش قدیم یا قلعه خرانق که تا چندی پیش میزبان ساکنان روستا بود؛ اما به‌خاطر فرسودگی چند دهه قبل خالی از سکنه شد.

در بازدید از این روستا می‌توانید از جاذبه‌های متعددی همچون کاروانسرای قدیمی خرانق، منارجنبان، مزار بابا خادم و… دیدن کنید و تجربه‌ای خاطره‌انگیز برای خود بسازید. بی‌شک تماشای بناهای تاریخی که تا ۳۰ سال پیش هنوز خانه بسیاری از اهالی روستا بوده، یکی از جاذبه‌های جالب این منطقه است.

جاهای دیدنی خرانق

قلعه خرانق

مهم‌ترین جاذبه روستای خرانق، قلعه‌ای است که ظاهرا قدمتی ۴,۵۰۰ ساله دارد. این روستا در قدیم مورد حمله راهزنان و دزدان بسیاری قرار می‌گرفت که باعث شد، اهالی روستا قلعه خرانق را بسازند و به‌مدت طولانی در آن زندگی کنند.

جالب است بدانید این قلعه تاریخی از معدود قلعه‌های جهان محسوب می‌شود که در آن خانه‌های دو و سه طبقه وجود دارد و شبیه نمایشگاهی است که غرفه‌هایش از خشت و گل هستند. قلعه خرانق یادگاری تاریخی و ارزشمند با حدود یک هکتار وسعت است که به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین قلعه‌های مسکونی روستایی استان یزد شناخته می‌شود.

از ویژگی‌های مهم در ساخت قلعه خرانق می‌توان به بافت ساختمانی متراکم، معبر باریک و سرپوشیده، استفاده از مصالح بازدارنده تبادل گرما و به‌طور کلی سازگاری با شرایط محیطی اشاره کرد. این اثر در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۸۳ هجری شمسی با شماره ثبت ۱۱۵۰۹ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

ویژگی‌های دفاعی قلعه

• حصارها و برج ها: حصار دور قلعه به‌خوبی محدوده امنی برای آن مشخص می‌کرده است. این حصار به‌همراه برج‌ها بر استحکام و امنیت این قلعه افزوده‌اند. ۶ برج نگهبانی شامل یک برج در شمال، دیگری در جنوب‌غربی و چهار برج دیگر در جبهه غربی به بدنه قلعه متصل‌ هستند و چهار دروازه به نام‌های دروازه بالا، پایین، رضا خان سرداری و خالو در اطراف آن‌ها قرار دارند.
• مسیرهای پیچ‌درپیچ و باریک: وقتی وارد قلعه خرانق می‌شوید، تحت‌تاثیر مسیرهای پیچ‌درپیچ و باریک قلعه قرار می‌گیرید و احساس می‌کنید که گم شده‌اید. مردم از این روش برای غافلگیری دزدان و راهزنان استفاده می‌کردند تا حرکت آن‌ها را کند کنند. یکی از کوچه‌ها با عنوان کوچه گرگ شناخته می‌شود؛ برای مقابله با دزدان آن‌ها را به این کوچه می‌کشاندند و سپس به آن‌ها حمله می‌کردند.
• خندق: در گذشته دورتادور قلعه را خندق‌های عمیقی محاصره کرده بود تا ساکنان از یورش دشمنان در امان بمانند.
• فقدان پنجره: بخش پایینی خانه‌ها در این قلعه در یا پنجره‌ای به بیرون ندارد و این امر خانه را از نفوذ راهزنان حفظ می‌کرد.