این دروازه در ابتدا در زمان عضدالدوله دیلمی ساخته شد و قرآنی در آن جای داده شد تا مسافران با گذر از زیر آن متبرک شوند. در دوره زندیه کریم خان زند این دروازه را بازسازی کرد و اتاقی به بالای آن افزود و دو جلد قرآن بزرگ نفیس، به خط سلطان ابراهیم بن شاهرخ تیموری، در اتاقک بالای آن جای داد.

این قرآنها، که به قرآن هفده من معروف اند، اکنون از دروازه قرآن به موزه پارس انتقال یافته اند. دروازه قرآن در دوره قاجاریه به علت وقوع چندین زلزله دچار صدمات زیادی شد که محمد زکی خان نوری آن را تعمیر نمود. این بنا در گذشته طاق قران نیز نامیده شده است. روزهای اول هرماه مردم از شهر خارج شده و از زیر این طاق عبور میکرده اند. درسال 1315 این بنا به دستور رضاخان، تخریب شد .

این بنا در تاریخ 19/9/1375باشماره 1800در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. گلشن شیراز دروازه قرآن در شمال شرقی شهر شیراز در تنگ الله اکبر میان کوه چهل مقام و کوه باباکوهی قرار دارد و در واقع در خروجی شیراز بسمت شهر مرودشت واقع شده است.

این بنای تاریخی در کنار فلکه طاووسیه شیراز قرار دارد. دروازه قرآن در فاصله کمتر از ده متری مقبره خواجوی کرمانی و همچنین فاصله کمتر از پانصد متری باغ جهان نما و همچنین فاصله کمتر از هزار متری مقبره شاعر نامدار پارسی زبان حافظ شیرازی و باغ جهان نما قرار دارد.

نمادی از آرامگاه کورش کبیر

نمای کلی دروازه ی قرآن، نمادی از آرامگاه کورش کبیر است. مصالح به کار رفته در آن، سنگ و سیمان است که به شیوه ی سنتی ساخته شده و در سطوح شمالی و جنوبی آن اندکی کاشی کاری شده است.

دروازه ی قرآن، دارای یک دهنه ی بزرگ در میان، و دو دهنه ی کوچک در دو سوی آن است. در دهنه ی غربی، راه پله ی ورود به اتاق بالای دروازه قرار دارد. این اتاق، سه پنجره ی مشبک کاشی کاری شده در هر سمت دارد و قرآنی در آن نگهداری می شود. در دهنه ی شرقی، آرامگاه سازنده ی این دروازه، شادروان ایگار قرار دارد .

تخریب و بازسازی دروازه قرآن شیراز

این دروازه در سال 1327 خورشیدی ساخته شده است. پیش از آن دروازه ای قدیمی وجود داشت که به فرمان امیر عضدالدوله دیلمی (372-338 هـ.ق) از سنگ و ساروج ساخته شده بود و قرآنی برای سلامت کاروانیان بر فراز آن گذارده بودند.

تا سال 1315 خورشیدی، کاروان ها از زیر این دروازه رفت و آمد می کردند، اما به دلیل افزایش روز افزون خودروهای موتوری، دهنه ی دروازه برای رفت و آمد آن ها به ویژه کامیون ها تنگ و خطرناک بود. بنابراین شهرداری شیراز آن را با دینامیت ویران کرد تا جاده برای حرکت خودروها هموار شود.

همچنین در آن هنگام قرآن هفده منی بالای دروازه را نیز به موزه ی پارس انتقال دادند. این قرآن در دو جلد به خط ثلث توسط خوشنویس مشهور دوره ی تیموری سلطان ابراهیم نوه ی شاهرخ تیموری نوشته شده است.

تخریب دروازه موجب نگرانی مردم شیراز شد، زیرا آنان از گذشته های دور به ویژه از روزگار زندیه، باور داشتند که در روزهای اول هر ماه قمری، از زیر دروازه بگذرند تا سلامتی یک ماهه ی خود را با توسل به قرآن بیمه کنند.

به همین خاطر 12 سال بعد یکی از بازرگانان شیراز به نام حاج حسین ایگار معروف به اعتماد التجار دروازه ی کنونی را ساخت و برای رفع نگرانی مردم شیراز قرآنی را برفراز آن نهاد. دروازه ی کنونی تا سال 1365 خورشیدی محل رفت و آمد خودروها بود .

دروازه قرآن یکی از نمادهای کهن شیراز

با افزایش رفت و آمدها، در همان سال دره ی عمیق تنگه را پر کرده و بولواری بزرگ و دو طرفه بر سطح آن ساختند که هم چنان گذرگاه اصلی خودروهاست. دروازه ی قرآن به عنوان یکی از نمادهای کهن شیراز، آوازه ای جهانی دارد.

در دهه ی پیش محوطه سازی شایانی برای زیباسازی اطراف آن انجام گرفته است. هم چنین میدانی بزرگ در جنوب دروازه ساخته شده که طاووس همیشه سبزی، زیبایی آن را دو چندان کرده است. تنگ الله اکبر و دروازه ی قرآن یکی از گردش گاه های همیشگی مردم شیراز و مسافران تازه وارد به این شهر است .